Srbija krije toliko prirodnih lepota, istorijskih tajni i jedinstvenih priča da bi mogla da bude jedno od najpoželjnijih turističkih odredišta na svetu. Međutim, mi ih često ne prepoznajemo ili ne ulažemo dovoljno u to da ih učinimo dostupnim i poznatim ostatku sveta. Nažalost, svi znamo da je u mnogim slučajevima promocija prirodnih bogatstava Srbije slabija od one koja se ulaže u gradove i turizam vezan za zimske centre.
Zima je, ljudi masovno odlaze na Kopaonik i Zlatibor, a veoma često možemo čuti kako su naši zimski centri prepunjeni, urbanizovani i pomalo izgubili onu prirodnu čar koju su nekada imali. Zlatibor, koji bi trebalo da bude oaza prirode, više liči na urbanizovani Novi Beograd, sa modernim hotelima, tržnim centrima i kafićima koji nemaju mnogo zajedničkog sa onim spokojem koji priroda može da pruži. Ali Zlatibor nudi mnogo više od skupih kafića i hotela. Na samo petnaestak kilometara od centra Zlatibora, skriven od očiju turista, nalazi se jedno od najlepših prirodnih čuda Srbije – Stopića pećina.
Stopića pećina je pravo čudo prirode. Ova pećina krije najveći podzemni vodopad na Balkanu, a tu su i neverovatne bigrene kade koje retko možete da vidite bilo gde u svetu. Sam naziv „Stopića pećina“ potiče od istoimenog zaseoka u kojem se pećina nalazi, a u njoj je otkriveno oko 1.600 metara istraženih hodnika, dok je staza za turiste dugačka oko 300 metara – dovoljno da vas potpuno očara. Ulaz u pećinu je monumentalnog izgleda, sa visinom od 18 metara i širinom od preko 30 metara. Ove brojke dovoljno govore o tome da se Stopića pećina nikad nije skrivala – ona je bila tu i čekala je da je otkrijemo.
Iako Stopića pećina nije naročito bogata pećinskim ukrasima, njene bigrene kade su prava speleološka retkost. One su nastale kao naslage rastvorenog krečnjaka i predstavljaju atraktivne formacije koje su pravo prirodno remek-delo. Kade različitih veličina, koje ponekad dosežu i do 12 metara u dužinu i 7 metara u dubinu, čine pravu “vodenicu” unutar pećine.
S obzirom na to da se klima u pećini menja u zavisnosti od spoljnog vremena – zimi je toplije, a leti vrlo sveže – Stopića pećina je ujedno i prirodni mikroklimatski fenomen. Stopića pećina nosi sa sobom i bogatu istoriju. Istraživači ove pećine, među kojima su bili i češki speleolozi, koristili su čak ronilačku opremu kako bi istražili podzemne hodnike. Skrivene podzemne dvorane i kanalni sistem otkrili su veličinu ove prirodne lepote, a sve je kulminiralo velikim podzemnim vodopadom, nazvanim „Izvor života“. Ovaj vodopad nosi ime jer su se u prošlosti na ovom mestu skrivali hajduci. Zbog toga, ovaj vodopad nije samo prirodni fenomen, već i deo istorije borbe i otpora.
I dok ste već u okolini Stopića pećine, obavezno posetite Drvengrad – etno-selo na Mećavniku, koje je izgradila filmska legenda Emir Kusturica. Takođe, ne propustite da svratite do Kremne, doma najvećih srpskih proroka, Tarabića, i uživate u domaćoj kuhinji. Kajmak, sir, pršuta, i nezaobilazna “komplet lepinja” čine gastronomsku ponudu ovog kraja nezaboravnom. Stopića pećina je prava oaza mira, lepote i istorije koja samo čeka da je otkrijete. U svetu prepunom betonskih džungli i urbanih centara, ova prirodna lepota pruža pravi beg u prirodu. I to je ono što bi trebalo da učinimo – promovišemo čuda koja se kriju u Srbiji, kako bi svet video ono što je nama, možda, promaklo.
Smešten u centralnom delu Srbije, administrativni centar Pomoravskog okruga , grad Jagodina može da se pohvali odličnom infrastrukturom, privrednim potencijalima, kulturnim manifestacijama ali i brojnim destinacijama kulturnog turizma. Bogatu turističku ponudu čine jedinstveni muzeji, prvi srpski akva park, zoo vrt, brojni restorani, vinarije, moderni šoping centri…
Ali čini se da je najznačajnija gostoljubivost njenih meštana, koja doprinosi tome da se svaki gost u Jagodini brzo oseti kao da je kod svoje kuće.
Ako ste prvi put u Jagodini i imate par dana za obilazak ovo su mesta koje morate posetiti:
Muzej voštanih figura – U najlepšem delu Jagodine, u sklopu turističko-sportsko-zabavnog kompleksa Potok Đurđevo brdo, 28. aprila 2008. godine otvoren je prvi i jedini Muzej voštanih figura u Srbiji, a šesti u Evropi. Muzej voštanih figura u Jagodini ima 34 eksponata, od istorije, crkve, politike, nauke, do kulture i sporta i predstavlja pravi bukvar istorije.
Pored izloženih figura ličnosti naše srednjevekovne i savremene istorije, predstavljeni su i originalni kostimi, oružje, kopije retkih knjiga ( Miroslavljevo jevanđelje, Zakonik cara Dušana, Četvorojevanđelje ), makete manastira i ratne zastave.
Muzej voštanih figura prikazuje vreme i okruženje u kome su velikani Srbije živeli i radili, ističući značaj srpske tradicije i očuvanja svega onoga što je obeležilo srpsku istoriju. U svojoj ponudi Muzej ima i raznovrsne suvenire, koji će vas podsećati na vašu posetu gradu Jagodini i ovoj interesantnoj ustanovi.
Akva park u Jagodini je prvi akva park u Srbiji, koji je otvoren jula 2007.godine u najlepšem delu grada u okviru sportsko turističkog kompleksa. Prostire se na površini od 3,5 ha. Sadrži osam bazena za sportske i rekreativne aktivnosti sa vodenim atrakcijama za decu i sistemom tobogana ukupne dužine oko 900 metara. Olimpijski bazen ispunjava sve uslove za održavanje plivačkih i vaterpolo takmičenja po propisima svetske plivačke federacije.
Ceo akvapark je osvetljen reflektorima što omogućava održavanje i noćnih sportskih i kulturno-zabavnih manifestacija. U sastavu ovog centra nalazi se i više restorana za pripremu brze hrane, kao i za prodaju sladoleda, sokova i piva.
Zoološki vrt – Otvaranjem prvog zoološkog vrta južno od Beograda, Jagodina je svakako postala jedan od značajnih turističkih centara u Srbiji. Kao i Akva park i Muzej voštanih figura takođe i Zoološki vrt se nalazi u turističko – sportskom kompleksu Jagodine. U njemu se nalaze 52 životinjske vrste sa preko 250 životinja: bengalski tigrovi, lavovi, medvedi, žirafa, servali, šimpanze, zebre i mnoge druge.
Ambijent Zoološkog vrta je prekrasno uređen i prostire se na površini od oko 2,5 hektara. Uređen je po najvišim svetskim standardima sa obučenim vodičima, pešačkim stazama, klupama za odmor, i velikim površinama pod travom i cvećem.
Gradski park Đurđevo brdo svojim preuređivanjem postao je najposećenije izletište u Jagodini i okolini. To je svojevrsna oaza zelenila i cveća, predviđen je za opuštanje, opremljena klupama za odmor, stazama za šetnju, dečijim zabavnim parkom.
Park je u centralnom delu obogaćen prelepom letnjom pozornicom sa amfiteatrom kapaciteta preko 2000 posetilaca. Svake godine u periodu od 1.maja. do kraja avgusta na letnjoj pozornici održavaju se kulturne manifestacije, koje su prilagođene svim ukusima.
Kočin Hrast – Turistički kompleks “Kočin hrast” je najnoviji biser turističke ponude Jagodine. Nalazi se pored Velike Morave, na samo šest kilometara od grada, u blizini auto puta. Kočin hrast je star 300 godina, a oko dva hektara prostora pored stabla ispod kojeg je kapetan Koča 1788. poveo vojnike u oslobađanje Srbije od Osmanlija ima veliki istorijski značaj.
U okviru kompleksa podignuta je i spomen-česma na kojoj je ispisan kraći istorijat ovoga kraja. U okviru komleksa Kočin Hrast nalazi se restoran i kameno pristanište, pešačke staze, sportski teren, dečije igralište sa mobilijarom kao i letnjikovci sa terasama.
Zavičajni muzej u Jagodini – Na teritoriji koju danas obuhvata grad Jagodina, još u praistorijsko doba strujao je život o čemu svedoče mnogi arheološki nalazi koji se čuvaju u Zavičajnom muzeju. Zavičajni muzej je izrastao u značajnu kulturnu instituciju u gradu i šire koja prikuplja više od pedeset hiljada vrednih predmeta prirodnjačkog, arheološkog, istorijskog, etnološkog i umetničkog karaktera.
Među eksponatima se posebno ističu retki praistorijski fosili, arheološki nalazi iz srednjevekovnog perioda ali i građa iz Prve srpske fabrike stakla, zbirke numizmatike i ordenja, stare i retke knjige. Zavičajni muzej pruža jedinstvenu priliku turistima da na jednom mestu saznaju o vekovnim tokovima života i rada na ovim prostorima
Muzej naivne i marginalne umetnosti – Posebno mesto u kulturnom miljeu Jagodine i spisku objekata spomenika kulture zauzima Muzej naive koji je jedini takav muzej na Balkanu. Muzej naive je postao nosilac očuvanja i afirmacije slikara naivaca, ne samo sa ovog područja, već i cele Evrope, a u skorije vreme i sveta. Stalna postavka Muzeja, mnoge monografije, katalozi, veliki broj izložbi u zemlji i inostranstvu ostaće trajna i vredna svedočanstva o likovnom nasleđu Jagodine.
Od poznatih imena u Muzeju su izlagali svoje radove Janko Brašić, rodonačelnik Oparićke škole naive, Josip i Ivan Generalić, Ivan Rabuzin, Josip Lacković, mnogi slikari Kovačićke škole naivne umetnosti i mnogi drugi. Pored Galerije i Muzeja naivne umetnosti, u Jagodini postoji i radi nekoliko privatnih galerija koje daju poseban pečat kulturnom stvaralaštvu grada
Osim kulturnog i zabavnog sadržaja, Jagodina je i centar verskog turizma, jer osim više gradskih i seoskih hramova, na teritoriji grada i okoline možete posetiti brojne srednjevekovne manastire. Jedan od najlepših primera Srpsko- Vizantijskog stila gradnje je centralna crkva u Jagodini – Hram posvećen Svetom Petru i Pavlu. U osnovi ima upisan ravnostrani krst. Crkva je teško stradala u drugom svetskom ratu. Prvih dana posle oslobođenja uspelo se da se sve privremeno dovede u red da bi se u njoj moglo služiti. Detaljna obnova, živopisanje i svestrano ulepšavanje doživela je ova svetinja tek u naše dane.
Hram Svetog Jovana Krstitelja – Hram je dobio ime po seoskoj slavi Sveti Jovan, a ujedno je i krsna slava ktitora. Hram je izgrađen u vizantijsko – srpskom stilu, sa zvonikom i šest kupola. Veličine je 22 puta 13 metara. Izgradnja hrama trajala je devet godina. Hram Svetog Jovana Krstitelja u Končarevu osveštan je i dat na bogosluženje narodu 11. juna 2016. godine. Hram je osveštao Njegova Svetost Patrijarh srpski Irinej sa vladikom šumadijskim Jovanom. Hram Svetog Jovana Krstitelja u Končarevu je ikonopisan. U Hramu se nalaze mošti pravoslavnih svetaca: Sveti velikomučenik Teodor Tiron, Sveti Teofilakt episkop ohridski, Sveti Kirijak Otšelnik, Sveti vladika Nikolaj Ohridski i Žički, Sveti Knez Lazar, Sveta velikomučenica Anastasija, Sveti Kozma i Damjan i mnogi drugi. Hram je zidan tradicionalno, punom opekom sa neophodnim ojačanjima unutar zidova od armiranog betona. U dvorištu Hrama izgrađen je parohijski dom sa salom za parohijane. Dvorište Hrama je uređeno cvećem i poseduje dva letnjikovca. Hram Svetog Jovana Krstitelja izgradila je porodica Marković.
Manastir Jošanica nalazi se 10 kilometara zapadno od Jagodine pored sela Prnjavora, na lepom i ravnom mestu između brda Čukare i Ravnog gaja u podnožju Crnog Vrha. Nekada je ovaj predeo bio pod šumom ali sada je to veoma pitom kraj. Hram manastira Jošanice posvećen je sv. ocu Nikolaju, a narodni sabor se okupljao o Cvetima, Velikoj Gospojini i “Mladom sv. Nikoli”.
Pored ovog manastira teče reka Jošanica koja mu je i dala ime. Narodno predanje kaže da je u pećini ispod brda Šarenika (pećina i danas postoji), živeo u staro vreme neki isposnik po imenu Joša, po kome je ne samo manastir nego i reka nose ime. Ne zna se tačno kada je Jošanica podignuta. Po tradiciji Jošanica pripada vremenu kneza Lazara. Po narodnom predanju knez Lazar je podigao Jošanicu da bi se u njoj venčao sa kneginjom Milicom, po drugom da bi se u njoj ispitao, a venčao se u Ravanici. Današnji hram je posle većeg oštećenja obnovljen 1786. godine sa izvesnim kasnijim dograđivanjima.
Kulturno-istorijski spomenici – Skulptura čuvenog Nušićevog svetskog putnika koji je proslavio Jagodinu, Jovanče Micića, koja se nalazi na ulazu u Jagodinu predstavlja ne samo novu turističku atrakciju, već je svojevrsna dobrodošlica za mnoge turiste koji će sigurno posle posete Jagodini da kažu ono što govore i svi građani Jagodine: ,,Ceo svet obiđoh, ali kao Jagodinu nigde ne nađoh,,. Osim skulpture Jovanče Micića, Jagodina je poznata po brojnim spomenicima kulture kao što je jedinstveni spomenik srpskom seljaku koji se nalazi u selu Glavinci pored Jagodine, kao i spomenik vinogradaru u selu Međureč koje je poznato po dobrim vinogradima.
U samom gradu možete videti jedan od prvih spomenika kneginji Milici, ali i spomenike u ruskom groblju, a svakako jedan od simbola Jagodine je i spomenik neznanom junaku koji se nalazi u samom centru grada. Posvećen je palim Jagodincima u ratovima od 1912. Do 1918. godine.
Seoski turizam – Jagodina se nalazi u centralnom delu Srbije na području većeg broja lokalnih vodotokova u slivu Velike Morave. Prirodni uslovi, klima i položaj pogoduju razvoju različitih kultura. Doline reka pogoduju razvoju ratarstva i povrtarstva, a pobrđa razvoju vinogradarstva i voćarstva. Zahvaljujući povoljnim uslovima poljoprivredna proizvodnja je jedan od vodećih sektora u strukturi privrednih delatnosti ovog kraja.
Osim poljoprivredne proizvodnje sve je veći broj seoskih domaćinstava koje se bave seoskim turizmom i u svojoj ponudi ima kako autentični smeštaj tako i mogućnost da turisti degustiraju lokalne proizvode ali i budu u prirodi.
Vinski turizam – Osim proizvodnje voća i vinogradarska proizvodnja na jagodinskoj teritoriji ima dugu tradiciju. Primetan je sve veći broj individualnih proizvođača vina koji su registracijom svojih proizvoda postali prepoznatljivi ne samo u Srbiji već i na svetskom tržištu.
Glavni vinski put, koji povezuje najbolje vinarije na teritoriji Jagodine prolazi kroz sela kao što su Vinorača, Međureč i Lozovik.
Vidikovac iznad Jagodine je popularno izletište i turistička destinacija koja pruža predivan panoramski pogled na okolinu. Sa vidikovca se pruža pogled na celu kotlinu Jagodine, okolne planine kao što su Juhor, Rtanj i Beljanica. Ovo mesto je omiljeno među posetiocima zbog svoje prirodne lepote i pogodnosti za rekreaciju i odmor na otvorenom.
Takođe, vidikovac je idealno mesto za posmatranje zalaska sunca. Uz to, u blizini vidikovca se nalaze staze za pešačenje i biciklizam, pa je ovo područje atraktivno i za ljubitelje aktivnog odmora u prirodi.
Turizam je sve bitnija grana privrede u Srbiji, a opština Lebane, smeštena u jugoistočnom delu zemlje, postaje sve prepoznatljivija kao destinacija koja nudi bogatstvo različitih vrsta turizma. U današnjem vremenu turističke destinacije moraju biti u stanju da ponude više od jednog, standardnog turističkog iskustva. Kako bi se zadovoljile potrebe sve zahtevnijih posetilaca, sve veći naglasak stavlja se na razvoj tematskog turizma. Lebane je upravo takav primer, jer nudi raznovrsne turističke sadržaje i aktivnosti, od kulturnih i religijskih do eko i gastro doživljaja.
Kulturno-istorijski turizam
Lebane je opština bogata kulturno-istorijskim nasleđem. Jedan od najvažnijih lokaliteta je Caričin Grad, drevni Vizantijski grad koji se nalazi na nekoliko kilometara od Lebana. Ovaj arheološki kompleks, poznat i kao “Justinijana Prima” bio je značajno naselje u rano-Vizantijskom periodu, a danas privlači zaljubljenike u istoriju iz Srbije i inostranstva.
Kako bi se posetioci još više povezali sa prošlom slavom ovog kraja, Novi vizitorski centar Caričin Grad predstavlja savremeni objekat kao polaznu tačku za edukativni i kulturni turizam ovog dela Srbije. Zgrada Centra ima dva fizički odvojena dela, od kojih jednu konferencijsku salu i salu za prezentacije sa suvenirnicom. U konferencijskoj sali sa 50 mesta se održavaju naučni skupovi, konferencije, sastanci i prezentacije.
U sali za prezentacije sa stručnim vođenjem nalaze se interpretacijske table sa prikazom restitucije, odnosno, kako je grad izgledao u vreme šestog veka. Kroz postavku replika artefakata pronađenih na lokalitetu, postavljenih u četiri odvojene vitrine, posetioci mogu da vide kojim predmetima su se služili stanovnici Caričinog grada.
Sadržaji istaknuti na interaktivnim totemima prikazuju aktuelnu turističku ponudu opštine Lebane i Parka prirode Radan planina. Još jedna usluga je pogled na prikaz Caričinog grada u uslovima virturelne stvarnosti pomoću VR naočara. U suvenirnici se nalaze reprezentativni suveniri na temu Caričinog grada
Religijski turizam
Religijski turizam je još jedan značajan vid turizma u Lebanu. Region je bogat sakralnim objektima, među kojima se izdvaja Crkva Sv. Nikole u Prekopčelicama ili Crkva Svetog Prokopija u selu Šumane, koje se nalaze u prelepom prirodnom okruženju.
U blizini Lebana nalazi se i nekoliko manastira koji predstavljaju duhovne oaze. Ovaj oblik turizma privlači ljude koji traže mir i duhovnu obnovu, kao i one koji žele da se upoznaju sa bogatom religijskom tradicijom regiona.
Gastro turizam
Jedan od najbitnijih aspekata turizma u južnoj Srbiji, pa tako i u Lebanu svakako je gastro turizam, jer opština nudi izuzetno bogatu kulinarsku ponudu koja se temelji na lokalnim proizvodima i tradiciji. Posetioci mogu uživati u autentičnim jelima juga Srbije a najpopularnija jela u Lebanu su autentična pita koju nazivaju Propeć, zatim lokalni ajvar, sprža – južnjački specijalitet od svinjskog mesa kao i sve vrste roštilja. U okviru vizitorskog centra Caričin Grad možete naći i restoran sa lokalnim specijalitetima a ono što je karakteristično za ovo mesto je specijalitet koji možete naći samo u njihovoj kuhinji – Justinijanova I Teodorina šnicla.
Manifestacije poput Paradajz festa, koje se održavaju svakog leta, nude fantastičnu priliku da turisti probaju domaći paradajz i proizvode od paradajza, uživajući u bogatstvu ukusa ovog kraja. Da li ste znali da 30% proizvodnje paradajza u celoj Srbiji dolazi iz opštine Lebane?
Gastro turizam u Lebanu predstavlja savršen spoj tradicije, prirodnih proizvoda i ljubavi prema hrani, što je čini primamljivom destinacijom za sve gurmane i ljubitelje dobrog jela.
Eko turizam
Eko turizam je još jedan sektor koji se razvija u Lebanu, a opština se može pohvaliti brojnim prirodnim lepotama koje privlače ljubitelje prirode. U okolini Lebana prostiru se brojne šumske staze, idealne za planinarenje. Planina Radan je posebno popularna destinacija za eko turizam. Ovaj planinski masiv, prepun šuma, livada i staza, nudi izvanredne uslove za pešačenje, biciklizam i čak planinske sportove. Za ljubitelje prirode i zdravog života, Radan je pravo mesto za uživanje u aktivnom odmoru.
Ruralni turizam
Ruralni turizam je i dalje jedan od najvažnijih aspekata turizma u Lebanu, jer posetioci mogu doživeti autentičan život na selu, u neposrednoj blizini prirode. Seoska domaćinstva nude gostima mogućnost da učestvuju u seoskim aktivnostima, kao što su berbe plodova, pravljenje tradicionalnih jela kao i kuvanje rakije.
Ovaj vid turizma postaje sve popularniji zbog želje turista da se distanciraju od svakodnevnog urbanog života i da uživaju u jednostavnosti života na selu. Osim toga, mnoge porodice u Lebanu proizvode domaće proizvode koji su postali poznati po kvalitetu, poput domaćih sireva, ajvara, meda, džemova i rakije, a turisti mogu posetiti, degustirati pa čak I učestvovati u njihovoj proizvodnji.
Manifestacije kao što je već spomenuti Paradajz fest postale su zaštitni znak ruralnog turizma u Lebanu. Ovaj festival okuplja brojne posetioce i ljubitelje paradajza, a sve to uz zabavu, muziku i naravno, degustaciju raznih jela koja se prave od paradajza.
Ponuda kulturnog turizma u Srbiji ove godine je bogatija za jedan od najmodernijih vizitor centara u Evropi. Reč je o centru za posetioce Caričin Grad, koji se nalazi nedaleko od Lebana na samo par stotina metara od arheološkog nalazišta Justinijana Prima. Centar za posetioce „Caričin grad“ je otvoren 17. juna 2024. godine za potrebe prezentacije arheološkog lokaliteta „Caričin grad“, Parka prirode „Radan planina“ kao i turističkih atraktivnosti i kulturno- istorijskog nasleđa opštine Lebane.
Nalazi se u podnožju samog arheološkog nalazišta što je veoma povoljno za stručnu javnost iz sfere arheologije, vizantologije, istorije, arhitekture, istorije umetnosti, hrišćanske religije, vojno-strateških profesija, institucija obrazovanja i drugih kojima pogoduje blizina lokaliteta sa mestom održavanja sastanaka.
Zgrada Centra ima dva fizički odvojena dela, od kojih jednu konferencijsku salu i salu za prezentacije sa suvenirnicom. U konferencijskoj sali sa 50 mesta se održavaju naučni skupovi, konferencije, sastanci i prezentacije.
U sali za prezentacije sa stručnim vođenjem nalaze se interpretacijske table sa prikazom restitucije, odnosno, kako je grad izgledao u vreme šestog veka. Kroz postavku replika artefakata pronađenih na lokalitetu, postavljenih u četiri odvojene vitrine, posetioci mogu da vide kojim predmetima su se služili stanovnici Caričinog grada.
Sadržaji istaknuti na interaktivnim totemima prikazuju aktuelnu turističku ponudu opštine Lebane i Parka prirode Radan planina. Još jedna usluga je pogled na prikaz Caričinog grada u uslovima virturelne stvarnosti pomoću VR naočara. U suvenirnici se nalaze reprezentativni suveniri na temu Caričinog grada
Ispred ove dve sale je prostor amfiteatra, sa 360 sedišta, idealan za izvođenje scenskih igara na otvorenom, na koji se nadovezuje prostor parkirališta za autobuse i automobile, kapaciteta oko stotinu parkirališnih mesta.
Ceo prostor je izgrađen po ugledu na klasični grčki amfiteatar sa odličnom akustikom i idealno se uklapa u prirodno okruženje. Vizitor centar Caričin grad je jedan od najmodernijih objekata te namene u Evropi.
U sklopu vizitorskog centra Caričin Grad nalazi se i zgrada centra „Teodora“ koja posetiocima nudi usluge ishrane i smeštaja. Ovaj prostor je izgrađen u stilu starorimske kuće sa atrijumom oko koga je raspoređeno devet soba i konferencijska sala.
U dve trokrevetne i šest dvokrevetnih soba odjednom se može smestiti 18 osoba. Prostrani atrijum povezuje sobe sa konferencijskom salom i pokriven je staklenim krovom koji propušta dosta svetlosti.
Na spratu niže se nalazi restoran kapaciteta od 40 mesta i na terasi 60 mesta. Ovde se služe jela tradicionalne srpske kuhinje i leskovačkog roštilja.
Na meniju se nalaze jela karakteristična za jug i istok Srbije. Često gosti dođu baš zbog domaće pite propeć, jela od mesa Sprža, slanog namaza od paprika Ajvara i Ljutenice, Leskovačkog roštilja i gotovih jela. Specijalitet koji možete naručiti samo u ovom objektu je Justinijanova šnicla i Teodorina šnicla.
Sam centar za posetioce “Caričin grad” je izgrađen kako bi turistima približio značaj i potencijale arheološkog nalazišta iz 6 veka. Ovaj lokalitet od izuzetnog značaja predstavlja ostatke arhitekture ranovizantijskog crkvenog centra “Justinijane prime” čiji je ktitor car Justinijan Prvi. Uže urbano jezgro okruženo bedemima prostiralo se na površini od oko 10 hektara i nije pretrpelo kasnije dogradnje. Šire područje zahvatalo je više od 40 hektara sa još dva prstena bedema, priobalje dve rečice: Svinjaričke i Caričinske sa branom i jezerom.
Utvrđenje je karakteristično po autentičnom urbanističkom rešenju gradova rimskog carstva na početku vizantijske epohe, sa četiri glavne kapije, forumima, termama i drugim javnim građevinama. Podni mozaici su posebna vrednost, ukrašavali su podove bazilika i javnih kupatila. Za ovaj lokalitet vezane su legende koje se i danas prepričavaju u narodu, o caru koji je javno obećao ruku svoje kćeri onome ko uspe da dovede vodu u grad i kako je taj srećnik bio, ne drugi, nego mladi svinjar iz obližnjeg sela.
Vizitorski centar poneo je naziv po lokalitetu Caričin Grad, a Carica Teodora bila je – po mnogima, najmoćnija žena u istoriji Vizantije – carevine koja je trajala 1000 godina. Carica Teodora je supruga Cara Justinijana i jedna je od najuticajnijih žena svih vremena.
U knjizi ,,Tajna istorija”, koju je sačinio carev istoričar Prokopije, slikovito je opisana njena ličnost jakog karaktera, nepokolebljive volje, koja je ravnopravno vladala uz cara Justinijana.
Carica Teodora je vekovima inspiracija za mnoga umetnička dela. Prikazana je u romanima, filmovima i slikarskim ostvarenjima. Čak i danas, njena fascinantna ličnost deluje ekstravagantno. Ona je muza koju ovekovečuju u svojim delima umetnici likovne kolonije “Caričin grad”, koja se održava u toku jula na lokalitetu. Na koloniji učestvuju umetnici iz Srbije, zemalja bivše Jugoslavije, iz Evrope i nekada iz dalekih prekookeanskih zemalja.
Turistički kompleks Kočin Hrast koji se nalazi u Kočinom selu, nadomak Jagodine je nova turistička atrakcija centralne Srbije ali je u isto vreme i idealan primer dobre prakse spajanja istorije, kulture i turizma. Jedan od najstarijih hrastova u Srbiji, koji je svedok burne istorije Srbije, nalazi se na obali Velike Morave, na samo 6 kilometara od centra Jagodine i osim što je jedno od najstarijih živih bića u Srbiji, ovo mesto nam otkriva zaboravljenu priču o prvom srpskom ustanku pre prvog zvaničnog ustanka. Daje nam uvid o znamenitoj ličnosti srpske istorije 18. veka – Kapetanu Koči.
Kapetan Koča Anđelković je bio pionir borbe za oslobođenje Srbije od turske vlasti. On je prvi u Srbiji započeo ovu borbu i stvorio slobodnu teritoriju poznatu kao Kočina krajina, koja je trajala od decembra 1787. do septembra 1788. godine. Iako je Kočina krajina postojala samo kratak period, njen značaj za srpski narod bio je dubok i trajan, jer je pružila nadu za oslobođenje od turskog ropstva.
Koča je bio kapetan austrijske vojske tokom austrijsko-turskog rata, a Kočina krajina je imala izuzetan značaj ne samo za istoriju srpskog naroda, već i za evropsku istoriju novog veka. Ova oblast bila je deo mnogo šireg evropskog sukoba, poznatog kao “Sve evropski rat”, koji je trajao od 1778. do 1792. godine. U ovom ratu učestvovale su sile poput Velike Britanije, Danske, Švedske, Rusije, Austrije i Turske.
Glavne borbe između Srba-dobrovoljaca i Turaka vodile su se na širokom području od Dunava do severnih granica Niške nahije. Poseban značaj Kočine krajine leži u tome što su se tokom ovog perioda mnogi od budućih vođa Prvog srpskog ustanka obučavali u ratničkim veštinama. Među njima je bio i Karađorđe Petrović, koji je u austrijsko-turskom ratu služio kao frajkor (dobrovoljac) u jedinicama Kapetana Koče. Petar Dobrnjac, jedan od važnih učesnika ustanka, takođe je bio aktivan u ovom periodu.
Koča je rođen u selu Panjevac, današnje Kočino selo kod Jagodine. Nažalost, njegov život je okončan tragično; 7. septembra 1788. godine, u borbi kod Brzaske, Turci su ga zarobili i svirepo pogubili nabijajući ga na kolac zajedno sa još 60 njegovih drugova. U Tekiji se nalazi obelisk podignut 1927. godine u njegovu čast, sa natpisom: “Na ovom mestu, godine 1788, u borbi za slobodu srpskog naroda, nabijeni su na kolac prvi vesnici slobode posle vekovnog ropstva – kapetan Koča Anđelković sa drugovima.”
U subotu 27.7. sa početkom u 17h, u Jagodini u izletištu Potok, održana je prva letnja vinska promenada, u organizaciji udruženja Kluba ljubitelja vina a pod pokroviteljstvom skupštine grada Jagodina.
Letnje manifestacije su jako bitan segment svake turističke ponude. Prijavljeno je tridesetak izlagača vina, prvenstveno iz Srbije, a bili su prisutni i izlagači iz Mađarske, Makedonije i Republike Srpske.
Cilj ove manifestacije je prvenstveno afirmacija malih vinara sa područja Pomoravlja ali i očuvanje tradicije Jagodinskog vinogorja, jer je “ Jagodinska Ružica “ od pamtiveka zaštitni znak glavnog grada Pomoravlja. Ova manifestacija ima potencijala da postane tradicionalna i da od sledeće godine preraste u jedan ozbiljni Sajam vina, gde će biti prisutne i velike vinarije iz zemlje i inostranstva.
Kotizacija za učesnike je besplatna , a takodje i ulaz na promenadu od strane posetilaca. Dobro došli u Jagodinu – grad vina.
Na samom severu Srbije leži grad u kome se spajaju kultura i tradicije Srba, Mađara, Hrvata, Jevreja i mnogih drugih naroda srednje i istočne Evrope. Još u srednjem veku Subotica je imala ogroman vojni značaj kao varoš na granici dve moćne imperije, Habzburške monarhije i Osmanskog carstva. Danas je ovaj grad poznat po jedinstvenoj arhitekturi, ukusnoj hrani, kvalitetnim vinima i obližnjem jezeru Palić, omiljenom izletištu Subotičana i njihovih gostiju. Duh multikulturalizma, bogato ukrašene građevine, brojni ugostiteljski objekti i dinamičan kulturni život, čine Suboticu jednim od najlepših gradova u zemlji.
Subotica je često menjala kako države kojima pripada, tako i svoje ime. Prvi put u istoriji spomenuta je pod nazivom Zabatka 1391. godine, a tokom vekova promenila je čak 200 imena! Kada je 1779. godine Subotici dodeljen status slobodnog kraljevskog grada u okviru Austrougarske, u do tada malo naselje u vojvođanskoj ravnici počeli su da pristižu ljudi svih profesija (zemljoradnici, zanatlije, trgovci…) kako iz bližeg okruženja, tako i iz srednje Evrope. Nagli privredni rast nastavljen je dolaskom železnice u drugoj polovini 19. veka, kada je širom grada cvetala trgovina. U ovom periodu Subotica postaje moderan srednjeevropski grad, a nakon Prvog svetskog rata postaje deo Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca koja je kasnije preimenovana u Jugoslaviju. Grad u kome i danas živi više srednjeevropskih nacija, odiše duhom multikulturalizma koji je vidljiv kako na ulicama, tako i u lokalnim kafanama i restoranima s nacionalnim specijalitetima. Opuštena atmosfera, raznovrsna gastronomska ponuda, kao i brojne sportske i kulturne manifestacije daju Subotici jedinstven šarm kojem ćete teško odoleti.
Subotica je poznata po jedinstvenoj arhitekturi budući da se u njoj nalazi više zgrada koje predstavljaju izuzetne primere secesije, arhitektonskog stila koji je vladao Evropom krajem 19. veka. Na desetine zgrada živih boja i naturalističkih detalja, čine Suboticu pravim malim muzejom na otvorenom. Sinagoga i Gradska kuća, kao i Palata Rajhl, ističu se po bogatstvu boja i kompleksnosti ukrasa. O mnogim narodima koji su živeli i žive u ovom gradu, govori i veliki broj sakralnih objekata različitih religija. Počevši od velelepne katedrale Svete Terezije Avilske i Franjevačke crkve, do Sinagoge, Srpske pravoslavne crkve i Muhadžir džamije, svaka religijska zajednica donela je ovom gradu neku novu energiju i obogatila njen izgled. Brojne likovne galerije izlažu najbolja dela ne samo srpskih umetnika, već i umetnika iz regiona, a poseta Subotičkom muzeju pružiće vam uvid u najvažnija arheološka, etnološka, istorijska, umetnička, kao i prirodnjačka dostignuća ovoga kraja.
Na nekoliko minuta vožnje od centra grada nalazi se ergela konja Kelebija, pravi mali raj za sve ljubitelje konjičkog sporta. Ovde posetioci imaju priliku da jašu, da se provozaju kočijama ili da gledaju kratak program u izvođenju najboljih jahača ergele. Svega dvanaest kilometara istočno od Subotice nalazi se i Ludaško jezero. Zbog raznovrsne flore i faune, velikog broja retkih zaštićenih biljaka i životinja, ali i nesvakidašnjeg prostranstva koje ga okružuje jezero je proglašeno specijalnim rezervatom prirode. Ovde možete uživati u šetnji, odmoru, razgledanju prirodnih blagodeti, ali i u posmatranju velikog broja različitih vrsta ptica po kojima je ovaj rezervat poznat. Nedaleko od Subotice nalazi se Palić, jedno od omiljenih letnjih okupljališta lokalnog stanovništva i gostiju Subotice. Prelepo jezero okruženo je uređenim plažama, biciklističkim i pešačkim stazama, i idealno je mesto za odmor i rekreaciju.
Na jezeru možete iznajmiti pedalinu ili se provozati malim katamaranom. Na peščanoj plaži Palića možete se takmičiti u odbojci na pesku, a u obližnjem sportskom centru posetiocima je dostupan termalni bazen s mineralnom vodom. Na Palićkom jezeru održava se Festival evropskog filma, gde se prikazuju filmovi vrsnih evropskih autora, autentičnog izraza i upečatljive estetike. Izborom najkvalitetnijih filmova savremene evropske kinematografije, Festival evropskog filma na Paliću postao je nezaobilazna tačka na mapi filmskih festivala. Svake godine festival ugosti na hiljade posetilaca, ali i nemali broj uvaženih filmskih umetnika. Posetite zoološki vrt na Paliću i uživajte u posmatranju preko 60 različitih vrsta životinja. Poznat po izuzetnoj uređenosti i lepoti, Zoološki vrt Palić omiljeno je izletište ljudi svih generacija: dece i roditelja, mladih parova, baka i deka… U okviru vrta nalazi se i Bebi zoo vrt koji možete posetiti sa svojim najmlađima, kao i veliko igralište koje će vam ulepšati posetu i učiniti da vašem detetu vreme prosto proleti. Više o Subotici i Paliću pročitajte na sajtu Turističke Organizacij Srbije kao i Turističke Organizacije Grada Subotice.
Novi Sad je jedinstvena sredina specifična po gostoljubivosti, višejezičnosti i otvorenosti. Njegovi žitelji crpe životnu energiju od Dunava, reke koja je oblikovala njihov temperament i obrise njihovog grada. Glavni grad Vojvodine, pokrajine na severu Srbije, lagano će vas i neosetno uvući u svoj bezbrižan ambijent. Novi Sad poznat je kao grad u kojem se ništa ne radi na brzinu već s merom i natenane, što doprinosi opuštenoj atmosferi kojom retko koji veliki grad može da se pohvali. U njemu se nalazi velik izbor mesta za opuštanje – bilo da želite da uživate na obalama Dunava, u šetnji centralnim gradskim ulicama ili ste radije za prirodu i pogled s obližnje planine Fruške gore. U okolini Novog Sada naći ćete i brojne etno-restorane i tradicionalne salaše gde možete provesti trenutke odmora nakon šetnje i uživati u raznovrsnoj kuhinji ovog kraja. Tek tada će vam zaista postati jasno zašto se kaže da vreme u Novom Sadu teče sporije.
Ležeran, opušten, okružen plodnom ravnicom s jedne strane, a planinom i rekom s druge, Novi Sad je pravi biser među gradovima Srbije. Njegovu arhitekturu i duh oblikovale su mnoge nacije tokom istorije, a zovu ga još i Srpska Atina i Gibraltar na Dunavu. Kontinuitet kulturnog razvoja Novog Sada ogleda se kroz trajanje i razvoj institucija od nacionalnog značaja, kao što su Matica srpska i Srpsko narodno pozorište. Utisak o tome kako se ovaj grad razvijao od prve polovine 18. do sredine 20. veka možete steći ako šetnju prelepom Petrovaradinskom tvrđavom iskoristite za posetu stalnoj postavci gradskog muzeja.
Novi Sad je univerzitetski centar i grad mladih zbog čega je u 21. veku „zaradio” dve vredne titule – Omladinska prestonica Evrope 2019. i Evropska prestonica kulture 2022. godine. Bezbrižan duh ovog grada, koji privlači sve više ljudi iz svih krajeva sveta, uzeće vas pod svoje a vama neće preostati ništa sem da mu se prepustite. Na desnoj obali Dunava, u Novom Sadu, nalazi se Petrovaradinska tvrđava. Zbog velikog značaja koji je imala za Habzburšku monarhiju tvrđava je nazvana i „Gibraltar na Dunavu”, a tokom vekova svedočila je brojnim borbama za prevlast koje su se odigravale na ovim prostorima.
Po veličini druga tvrđava u Evropi, građena je od 1692. do 1780. godine i odlično je očuvana. Sličnost s vojnim utvrđenjima u Francuskoj vidljiva je na svakom koraku, jer je tvrđava izgrađena po ugledu na francuska utvrđenja graditelja Vobana, a prema projektu austrijskih vojnih inženjera Marsiljija, Kajzersfelda i Vamberga. Unutar Petrovaradinske tvrđave nalaze se dobro očuvane zgrade koje svedoče o njenoj važnoj odbrambenoj funkciji. Tako ćete, šetajući Gornjim gradom, proći pored arsenala i oficirskog paviljona, kao i pored jednostavne duge kasarne. Toranj sa satom koji se izdiže na Gornjem gradu i gleda na Dunav, omiljena je atrakcija turista zbog svojih „obrnutih kazaljki” – velika kazaljka pokazuje sate, a mala minute, što ovaj sat čini posebno interesantnim. A kada istražite nadzemni deo Gornjeg grada, spustite se u njegove podzemne odaje i istražite 16 kilometara duge lagume, galerije i hodnike.
Šetajući prostorijama Donjeg grada, gde se nalaze oficirski stanovi, bolnice i kasarna, otkrićete kako je bilo živeti u gradu unutar grada, rezervisanom za čuvare utvrđenja. Nekada moćno vojno uporište, danas je sedište umetnosti i kulture. Tako se na Petrovaradinskoj tvrđavi danas nalaze Opservatorija i Istorijski arhiv, kao i Muzej grada Novog Sada koji je smešten u nekadašnjoj Topovnjači. U podrumskim prostorijama nalaze se brojni ateljei. Na Petrovaradinskoj tvrđavi održava se niz kulturnih i zabavnih manifestacija. Najpoznatija među njima je muzički festival Exit, koji svake godine okuplja na desetine hiljade posetilaca iz svih krajeva sveta. Možete pročitati više o Novom Sadu i turističkim potencijalima Evropske Prestonice Kulture na zvaničnom sajtu Turističke Organizacije Srbije.
Kada ste u Novom Sadu važno je pronaći dobar smeštaj. Nedaleko od užurbanog centra grada i u mirnom delu Novog Sada nalazi se Hotel Vigor – hotel sa najboljim odnosom cene i kvaliteta. Hotel je prve goste primio odmah po otvaranju 1. marta 2008. Hotel nudi kvalitetnu uslugu, potpuno prilagođenu zahtevima savremenog života. Hotel Vigor je organizovan kao GARNI hotel – noćenje sa doručkom. Gosti hotela su uglavnom poslovni ljudi, sportisti, turisti u tranzitu i svi ostali gosti kojima je ova vrsta usluge potrebna.
Za turiste koji su u Novom Sadu bez automobila, dobro je znati da se hotel Vigor nalazi ispred autobuske stanice koja ga povezuje sa centrom grada, glavnom železničkom i autobuskom stajalištem. Dok ste u Novom Sadu možete posetiti i obližnje gradove kao što su Subotica, Sombor, ali i glavni grad Srbije – Beograd, koji je sa Novim Sadom povezan brzom modernom železnicom.
Hotel Vigor je stilski dizajniran i opremljen luksuznim enterijerom, koji uz ljubazno osoblje garantuje prijatan i udoban boravak. Pored izuzetno povoljnih cena, Hotel Vigor nudi: 1 komforan apartman, 2 jednokrevetne sobe, 11 dvokrevetnih soba, 10 soba sa francuskim ležajem, 1 dvokrevetna soba sa pomoćnim ležajem. Svaka soba u hotelu Vigor je opremljena sa: elektronskim sefom, brzim internetom, LCD TV sa satelitskim kanalima, mini barom, direktnom telefonskom linijom, modernim kupatilom sa tušem. Ostali sadržaji hotela Vigor su: restoran sa 40 mesta, hotelski bar, menjačnica, ograđeni parking sa video nadzorom. Hotel Vigor Vam može organizovati sledeće: usluge iznajmljivanja automobila i bicikala, transfer od aerodroma Nikola Tesla ili nekog drugog regionalnog aerodroma do hotela i obrnuto, poslovne sastanke, razgledanje i jednodnevne izlete sa turističkim vodičem. Ujutro ćete biti oduševljeni veoma bogatim doručkom sa srpskim i internacionalnim jelima.
Jagodina je centar kulturnog turizma Srbije. Osim dobro poznatog muzeja naivne umetnosti i zavičajnog muzeja u gradu na Belici postoji i mnogo novih sadržaja koji su jedinstveni u Srbiji kao što je muzej voštanih figura. Osim kulturnog turizma, Jagodina je prepoznata i kao centar religioznog turizma jer u gradu i okolini možete videti veliki broj značajnih crkvi i manastira kao što je Jošanica, Hram sv. Petra i Pavla… Jedan od najnovijih bisera kulturnog turizma Srbije je i Kočin Hrast – mesto koje spaja istoriju, kulturu i lepu prirodu centralne Srbije.
Zavičajni muzej u Jagodini – Na teritoriji koju danas obuhvata grad Jagodina, još u praistorijsko doba strujao je život o čemu svedoče mnogi arheološki nalazi koji se čuvaju u Zavičajnom muzeju. Zavičajni muzej je izrastao u značajnu kulturnu instituciju u gradu i šire koja prikuplja na desetine hiljada vrednih predmeta prirodnjačkog, arheološkog, istorijskog, etnološkog i umetničkog karaktera. Među eksponatima se posebno ističu retki praistorijski fosili, arheološki nalazi iz srednjevekovnog perioda ali i građa iz Prve srpske fabrike stakla, zbirke numizmatike i ordenja, stare i retke knjige. Zavičajni muzej pruža jedinstvenu priliku turistima da na jednom mestu saznaju o vekovnim tokovima života i rada na ovim prostorima.
Muzej naivne i marginalne umetnosti – Posebno mesto u kulturnom miljeu Jagodine i spisku objekata spomenika kulture zauzima Muzej naive. Muzej naive je postao nosilac očuvanja i afirmacije slikara naivaca, ne samo sa ovog područja, već i cele Evrope, a u skorije vreme i sveta. Stalna postavka Muzeja, mnoge monografije, katalozi, veliki broj izložbi u zemlji i inostranstvu ostaće trajna i vredna svedočanstva o likovnom nasleđu Jagodine. Od poznatih imena u Muzeju su izlagali svoje radove Janko Brašić, rodonačelnik Oparićke škole naive, Josip i Ivan Generalić, Ivan Rabuzin, Josip Lacković, mnogi slikari Kovačićke škole naivne umetnosti i mnogi drugi. Pored Galerije i Muzeja naivne umetnosti, u Jagodini postoji i radi nekoliko privatnih galerija koje daju poseban pečat kulturnom stvaralaštvu grada
Muzej voštanih figura – U najlepšem delu Jagodine, u sklopu turističko-sportsko-zabavnog kompleksa Potok Đurđevo brdo, 28. aprila 2008. godine otvoren je prvi i jedini Muzej voštanih figura u Srbiji, a šesti u Evropi. Muzej voštanih figura u Jagodini ima preko 30 eksponata, od istorije, crkve, politike, nauke, do kulture i sporta i predstavlja pravi bukvar istorije. U svojoj ponudi Muzej ima i raznovrsne suvenire, koji će vas podsećati na vašu posetu gradu Jagodini i ovoj interesantnoj ustanovi.
Turistički kompleks “Kočin hrast” – je najnoviji biser turističke ponude Jagodine. Nalazi se pored Velike Morave, na samo šest kilometara od grada, u blizini auto puta. Turistički brod, tačnije katamaran koji ima dva nivoa i 20 mesta je namenjen plovidbi duž Velike Morave. Kočin hrast je star 300 godina, a oko dva hektara prostora pored stabla ispod kojeg je kapetan Koča 1788. poveo vojnike u oslobađanje Srbije od Osmanlija ima veliki istorijski značaj. U okviru kompleksa podignuta je i spomen-česma na kojoj je ispisan kraći istorijat ovoga kraja. U okviru komleksa Kočin Hrast nalazi se i restoran, kameno pristanište za turistički brod i šetanje pored reke, pešačke staze, amfiteatar za održavanje kulturno-zabavnih manifestacija, sportski teren, dečije igralište sa mobilijarom kao i letnjikovci sa terasama.
Manastir Jošanica – nalazi se 10 kilometara zapadno od Jagodine pored sela Prnjavora, na lepom i ravnom mestu između brda Čukare i Ravnog gaja u podnožju Crnog Vrha. Nekada je ovaj predeo bio pod šumom ali sada je to veoma pitom kraj. Hram manastira Jošanice posvećen je sv. ocu Nikolaju, a narodni sabor se okupljao o Cvetima, Velikoj Gospojini i “Mladom sv. Nikoli”. Pored ovog manastira teče reka Jošanica koja mu je i dala ime. Narodno predanje kaže da je u pećini ispod brda Šarenika (pećina i danas postoji), živeo u staro vreme neki isposnik po imenu Joša, po kome je ne samo manastir nego i reka nose ime. Ne zna se tačno kada je Jošanica podignuta. Po tradiciji Jošanica pripada vremenu kneza Lazara. Po narodnom predanju knez Lazar je podigao Jošanicu da bi se u njoj venčao sa kneginjom Milicom, po drugom da bi se u njoj ispitao, a venčao se u Ravanici. Današnji hram je posle većeg oštećenja obnovljen 1786. godine sa izvesnim kasnijim dograđivanjima. To je istovremeno i prvi pisani podatak o manastiru Jošanica.
Više o kulturnom turizmu Jagodine i svim destinacijama možete videti u novoj besplatnoj brošuri na srpskom jeziku:
Opština Paraćin se nalazi u srcu Srbije, deo je regiona Šumadije i Pomoravlja i pripada Pomoravskom okrugu. Nekada važni privredni centar pomoravlja, Paraćin je danas grad ubrzanih promena koji traži svoje mesto i na turističkoj mapi Srbije. Paraćin su osnovali Rimljani pod nazivom Sarmantes na Vojničkom putu, najpre kao stanicu za zamenu umornih konja. Od davnina je na raskrsnici puteva kojima su se kretale vojske, različite civilizacije ali i osvajači. Prvi put se naselje Paraćin pominje u Povelji kneza Lazara iz 14. veka. Ovom Poveljom on daruje manastiru sv. Atanasija i trg Parakinov brod. Paraćin je kao varoš sa trgom dobio naziv po skeledžiji Grku i prelazu-brodu preko reke (Parakinov brod).
Opština Paraćin zahvata deo bogatog i plodnog Srednjeg Pomoravlja, teritorija opštine Paraćin se spušta od Kučajskih planina na istoku prema Velikoj Moravi na zapadu ispresecana tokovima reka Crnice i Grze. Sam grad leži na 130 m nadmorske visine, 4 km udaljenosti od reke Velike Morave i na obalama Crnice.
U gradu možete posetiti zavičajni muzej gde ćete imati priliku da vidite artefakte brojnih civilizacija koje su ostavile trag u ovom delu Srbije od neolita, preko Kelta i Rimljana pa sve do savremenog doba. Ali osim muzeja i centra grada kroz koji protiče Crnica ono što je najzanimljivije za obilazak se nalazi u samoj okolini Paraćina. Izletište Grza, Manastir Lešje, Namasija, planina Juhor su samo neka od mesta koje vredi obići kada ste u Paraćinu.
Manastir Lešje, nadomak Paraćina predstavlja dragulj arhitekture, jer u Srbiji ne postoji ni približno sličan manastirski kompleks. Ne postoji zvaničan podatak kada je sagrađen manastir Lešje, ali u svakom slučaju na tom mestu je još od srednjeg veka postojala crkva, a kao jedan od obnovitelja same bogomolje se pominje i Car Lazar. U novijoj istoriji manastir Lešje dobija vrlo zanimljiv oblik koji se sastoji iz mešavine vizantijske, srpske i ruske tradicionalne arhitekture. Danas ovo mesto predstavlja važan religiozni centar ali i kulturno-istorijski spomenik koji treba obići.
Jedno od najpoznatijih izletišta u centralnoj srbiji je paraćinsko izletište Grza koje se nalazi dvadesetak kilometara od samog centra grada. Ovo je omiljeno izletište građana pomoravlja ali poslednjih godina ga otkrivaju i turisti iz cele Srbije pa i inostranstva. Sastoji se iz brojnih pešačkih staza, više jezera, vodopada ali i vidikovaca. U samom turističkom naselju Grza nalazi se više restorana, hotela i privatnih smeštaja. Grzu je najlepše posetiti tokom jeseni kada se ovaj prostor pretvara u eksploziju svih boja.
